Ρήσεις του Ρήγα Βελεστινλή

Οι Ρήσεις του Ρήγα Βελεστινλή σε pdf   

Αποτέλεσμα της μελέτης και ερεύνης των έργων του Ρήγα Βελεστινλή και του στρατηγικού σχεδίου της επανάστασής του είναι ότι μπορεί να υποστηριχθεί ότι ο Ρήγας Βελεστινλής είναι  μία από τις μοναδικές φυσιογνωμίες του Νεώτερου Ελληνισμού και του Βαλκανικού χώρου :
Διαφωτιστής
Επαναστάτης
Μάρτυρας
Πολιτικός νους
Στρατιωτικός νους
Οραματιστής μιας δημοκρατικής πολιτείας των Βαλκανικών λαών, μετά την αποτίναξη της οθωμανικής τυραννίας.

Δεν ευτύχησε λόγω της προδοσίας να δει ελεύθερους από τη σουλτανική τυραννία τους βαλκανικούς λαούς. Το επαναστατικό του ωστόσο μήνυμα ατσάλωσε τους σκλαβωμένους στην απόφασή τους για επανάσταση και λίγα χρόνια αργότερα ο σπόρος της λευθεριάς βλάστησε στα Βαλκάνια.

Σε μία καλαίσθητη έκδοση προσφέρονται πενήντα χαρακτηριστικές ρήσεις του Ρήγα  που συλλέχθηκαν από τα έργα του και οι οποίες αναφέρονται στα μεγάλα θέματα του ανθρώπου :
την ελευθερία, την παιδεία, τη δικαιοσύνη, τη φιλία, τη δημοκρατία, την πατρίδα, την ισονομία, την ανεξιθρησκία, τη γλώσσα, το καθήκον. 

1.    «Οποιος ελεύθερα συλλογάται συλλογάται καλά».
    Φυσικής απάνθισμα, σελ. 24

2.   «Κάλλιο ’ναι μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και
φυλακή».
        Θούριος, στιχ. 7-8

3.   «Ολοι χωρίς εξαίρεσιν έχουν χρέος να ηξεύρουν γράμματα».
        Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 22

4.   «Εκ των γραμμάτων γεννάται η προκοπή με την οποίαν λάμπουν τα ελεύθερα
έθνη».
        Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 22

5.   «Ο ιερός τη πατρίδος έρως εμφωλεύει εις την καρδίαν, και η καρδία δεν
γηράσκει ποτέ».
        Ηθικός Τρίπους, σελ. 118

6.   «Η Πατρίς έχει να καταστήση σχολεία εις όλα τα χωρία δια τα αρσενικά και
θηλυκά παιδία».
        Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 22

7.   «Κάλλιο για την πατρίδα κανένας να χαθή  ή να κρεμάση φούντα για ξένον στο
σπαθί».
        Θούριος, στίχ. 57-58

8.    «Για την Πατρίδα όλοι να ’χωμεν μια καρδιά».
        Θούριος, στίχ. 42

9.    «Καιρός είν’ της Πατρίδος ν’ ακούστε τη λαλιά».
Θούριος, στίχ. 80

10.   «Ας καταβάλουν ευμενώς έκαστος έρανον ό,τι βούλεται, οπού,  βοηθούμενον
πανταχόθεν, να αναλάβη το πεπτωκός Ελληνικόν Γένος».
Φυσικής Απάνθισμα, σελ. θ’, «Προς τους αναγνώστας»

11.   «Στην πίστιν του καθένας ελεύθερος να ζη».
Θούριος, στίχ. 43

12.   «Οι άνθρωποι δεν αμαρτάνουν, αν ερευνούν το αποτέλεσμα και τον λόγον Του
(του Δημιουργού)».
Φυσικής απάνθισμα, σελ. 40

13.   «Πάντοτε επισφαλείς αι επίνοιαι και των πλέον σοφών ανθρώπων».
          Φυσικής Απάνθισμα, σελ. 64

14.   «Υπό την τυραννίαν του Οθωμανικού δεσποτισμού κανένας, οποιασδήποτε
τάξεως και θρησκείας, δεν είναι σίγουρος μήτε δια την ζωήν του, μήτε δια την
τιμήν του, μήτε δια τα υποστατικά του».
Επαναστατική Προκήρυξις

15.   «Να μην αφεθώσιν ουδέποτε να καταπατώνται ως σκλάβοι εις το εξής από την
απάνθρωπον τυραννίαν».
Επαναστατική Προκήρυξις

16.   «Ολοι οι άνθρωποι, Χριστιανοί και Τούρκοι, κατά φυσικόν λόγον είναι ίσοι».
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 3

17.   «Οι Νόμοι νάν’  ο πρώτος και μόνος οδηγός».
Θούριος, στίχ. 25

18.   «Ο Νόμος είναι ο αυτός δια το πταίσμα και αμετάβλητος, ήγουν δεν παιδεύεται ο
πλούσιος ολιγώτερον και ο πτωχός περισσότερον δια το αυτό σφάλμα, αλλ’
ίσια-ίσια».
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 3

19.   «Ο Νόμος είναι εκείνη η ελευθέρα απόφασις, οπού με την συγκατάθεσιν όλου
του λαού έγινεν».
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 4

20.   «Η Ελευθερία είναι εκείνη η δύναμις οπού έχει ο άνθρωπος εις το κάμη όλον
εκείνο, οπού δεν βλάπτει εις τα δίκαια των γειτόνων του».
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 6

21.   «Το ηθικόν σύνορον της Ελευθερίας είναι τούτο το ρητόν: Μη κάμης εις τον άλλον
εκείνο οπού δεν θέλεις να σε κάμουν».
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 6

22.   «Το δίκαιον του να φανερώνωμεν την γνώμην μας και τους συλλογισμούς μας,
τόσον με την τυπογραφίαν, όσον και μέ άλλον τρόπον δεν είναι εμποδισμένον».
Τα Δίκαια του Ανθρωπου, άρθρο 7

23.   «Ο Νόμος έχει χρέος να διαφεντεύη την κοινήν ελευθερίαν όλου του έθνους και
εκείνην του κάθε ανθρώπο».
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 9

24.   «Ολον το έθνος αδικείται, όταν αδικείται ένας μόνος πολίτης».
Τα Δίκαια του ανθρώπου, άρθρο 23

25.   «Κανένας δεν έχει το δίκαιον να στοχάζεται τον εαυτόν του απαραβίαστον
περισσότερον από τους άλλους».
Τα Δίκαια του ανθρώπου, άρθρο 31

26.   «Κανένας δεν αντιστέκεται, όταν ηξεύρη πως θέ να λάβη το δίκαιόν του με την
συνδρομήν του Νόμου».
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 33

27.   «Οταν η διοίκησις βιάζη, αθετή, καταφρονή τα δίκαια του λαού και δεν εισακούη
τα παράπονά του, το να κάμη ο λαός ή κάθε μέρος του λαού επανάστασιν, να
αρπάζη τα άρματα και να τιμωρή τους τυράννους του, είναι το πλέον ιερόν από
όλα τα δίκαιά του και το πλεόν απαραίτητον από όλα τα χρέη του».
Τα Δίκαια του Ανθρώπου, άρθρο 35

28.   «Παρασταίνει όλον το ’Εθνος το πλήθος του λαού, το οποίον είναι ως θεμέλιον
της εθνικής παραστήσεως και όχι μόνον οι πλούσιοι και οι προεστοί».
Το Σύνταγμα, άρθρο 21

29.   «Κανένας πολίτης δεν εξαιρείται από την τιμίαν υποχρέωσιν του να συνεισφέρη
κατά την δύναμιν και τα πλούτη του  τα εις δημοσίας ανάγκας δοσίματα».
Το Σύνταγμα άρθρο 101

30.   «Η γενική δύναμις της Δημοκρατίας συνίσταται εις ολόκληρον το έθνος».
  Το Σύνταγμα, άρθρο 107

31.   «Ως πότ’ οφικιάλιος (αξιωματούχος) σε ξένους βασιλείς; έλα να γίνης στύλος
δικής σου της φυλής».
Θούριος,  στίχ. 55-56

32.   «Οι ’Ελληνες…δέχονται όλους τους αδικημένους ξένους και όλους τους
εξωρισμένους από την πατρίδα των δι’ αιτίαν της Ελευθερίας».
Το Σύνταγμα, άρθρο 120

33.   «Για την Ελευθερίαν να ζώσωμεν σπαθί, πως είμασθ’ αντρειωμένοι, παντού να
ξακουσθή».
Θούριος, στίχ. 47-48

34.   «Οι ’Ελληνες…απαρνούνται και δεν δίδουν υποδοχήν και περιποίησιν εις τους
Τυράννους».
Το Σύνταγμα, άρθρο 120

35.   «Οι ’Ελληνες…δεν κάνουν ποτέ ειρήνην με ένα εχθρόν, οπού κατακρατεί τον
ελληνικόν τόπον».
Το Σύνταγμα, άρθρο 121

36.   «Ως πότε παλληκάρια, να ζώμεν στα στενά μονάχοι, σαν λιοντάρια, στες ράχες,
στα βουνά;».
Θούριος, στίχ. 1-2

37.   «Τι σ’ ωφελεί άν ζήσης και είσαι στη σκλαβιά; στοχάσου πως σε ψένουν  καθ’
ώραν στη φωτιά».
Θούριος, στίχ. 9-10

38.   «Συμβούλους προκομένους, με πατριωτισμό, να βάλωμεν εις όλα να δίνουν
ορισμόν».
Θούριος, στίχ. 23-24

39.   «Σταυρός, η πίστις και καρδιά, δουφέκια και καλά σπαθιά, γκρεμίζουν
Τυραννίαν, τιμούν Ελευθερίαν».
Υμνος Πατριωτικός, στροφή 14

40.   «Κ’ η αναρχία ομοιάζει την σκλαβιά»
Θούριος, στίχ. 27.

41.   «Στην γνώμη των τυράννων να μήν ελθώ ποτέ, μήτε να τους δουλεύω, μήτε να
πλανηθώ. Εις τα ταξίματά τους, για να παραδοθώ.
   Θούριος, στίχ. 33-35

42.   «Σας κράζη η Ελλάδα, σας θέλει, σας πονεί ζητά την συνδρομήν σας με
μητρικήν φωνή».
Θούριος, στίχ. 85-86

43.   «Με μια καρδίαν όλοι, μια γνώμην, μια ψυχή, κτυπάτε του Τυράννου την ρίζαν, να
χαθή».
Θούριος, στίχ. 105-106

44.   «Να λάμψη πάλιν Λευθεριά, ως ήτον τότε μια φορά».
Υμνος Πατριωτικός, στροφή 20

45.   «Πως οι προπάτορές μας ωρμούσαν σαν θεριά για την ελευθερίαν πηδούσαν
στη φωτιά».
Θούριος στίχ. 117-118

46.   «Να σφάξωμεν τους λύκους, που τον ζυγόν βαστούν και Χριστιανούς και
Τούρκους σκληρά τους τυραννούν».
     Θούριος, στίχ. 121-122

47.   «Εις την δικαιοσύνην να σκύψη ο εχθρός».
Θούριος, στίχ. 124

48.   «Αυτοί (οι καπετανέοι) Τυράννους δεν ψηφούν, κ’ ελεύθεροι στον κόσμον ζουν,
πλούτος, ζωή, τιμή τους, είν’ μόνο το σπαθί τους».
Υμνος Πατριωτικός, στροφή 32

49.   «Πάντοτε η σταθερότης είναι πράγμα επαινετόν αυτή έχει τα πρωτεία πολλών
άλλων αρετών».
Ηθικός Τρίπους σελ.187

50.   «Σταθερός ας διαμένη στην φιλίαν του τινάς, για να έχη της ζωής του τας ημέρας
του τερπνάς».
Ηθικός Τρίπους, σελ. 187